Natte en koude april geen ramp voor de tuin: "Pas wel op met maaien"

BIDDINGHUIZEN - Het zal niemand ontgaan zijn: april was koud en vooral in Flevoland ook erg nat. Gemiddeld gezien valt er in april 42 millimeter regen. Dit jaar was dat bijna het dubbele, meldt weerman Robert de Vries. Vooral in de laatste aprildagen kwam er veel naar beneden. Daarnaast was het met een gemiddelde temperatuur van 6,6 graden de koudste april ooit gemeten in Flevoland. En die kou zette zich de eerste week van mei ook door. Wat betekent dat voor de Flevolandse tuinen?

Niet per se iets slechts, denkt Ashok Somai van Volkstuinen Biddinghuizen. "Het is niet zo'n probleem als het een beetje koud is. Bij warm weer lopen alle planten uit. Maar tot IJsheiligen begint op 11 mei kan het nog vriezen. Alles wat uitgelopen is, gaat dan kapot." De koude maand heeft er volgens hem voor gezorgd dat veel dingen nog niet uitgelopen zijn. Bijvoorbeeld zijn appel- en pruimenbomen. "Als het vriest en er zit al bloesem aan de bomen, krijg je geen of nauwelijks vruchten. Daarom beregenen de professionele telers hun bomen ook. Aan mijn bomen zat door het weer nog geen bloesem, dus is er ook niks kapot gevroren." Wie in de eigen tuin groenten wil kweken, kan inmiddels wel aan de slag, aldus Somai. "Alleen met alle soorten bonen is het handiger om te wachten. Die zijn warmte-minnend, dus die hebben echt lange warme periodes nodig. Die kunnen dan ook het beste eind mei of begin juni de grond in."

Minder blij
Voorzitter Monique Senyen van volkstuinvereniging De Flevotuin is minder blij met de koude april. "Deze maand was desastreus. Normaal gesproken zou je de eerste krop sla al uit de grond kunnen halen. Maar nu is er nog niks." Volgens haar was het vooral schadelijk dat de temperaturen overdag en 's nachts zo ver uit elkaar lagen. Vanaf nu wordt het beter, voorspelt Senyen. Maar pas wel op met snoeien, adviseert ze. "Als je nu bijvoorbeeld de hortensia's gaat snoeien, dan ben je de bloemen voor dit jaar kwijt. En dat zou natuurlijk zonde zijn." Haar advies: vooral nog even afwachten hoe de planten zich de komende tijd gaan ontwikkelen. "Het zou wel eens heel hard kunnen gaan vanaf nu."

Natuur loopt achter
Bioloog Arnold van Vliet van de Wageningen Universiteit bevestigt dat het weer van april grote impact heeft gehad op de natuur. Hij wijst op de temperatuurschommelingen van de afgelopen tijd: "In februari kregen we een echte winter met sneeuw, terwijl het daarna ineens weer heel warm werd. Daarna zakte het weer terug, eind maart werd het weer warm. Toen liep de natuur eigenlijk voor op schema. Maar door de kou in april is het eigenlijk zo goed als tot stilstand gekomen." Hij schat dat de natuur in vergelijking met de voorgaande jaren zo'n vier weken achterloopt op schema.

Vorstschade
Gelukkig betekent dit ook volgens hem niet het einde van alle mooie tuinen. "Er zijn wel planten die vorstschade opgelopen zullen hebben, maar die lopen de komende tijd ongetwijfeld wel weer uit." Hij vermoedt dat veel mensen met een moestuin al wel wat planten buiten gezet zullen hebben. Wie dat nog niet gedaan heeft, kan dat nu alsnog met een gerust hart doen. "Er komt de komende tijd geen nachtvorst meer aan, dus dat zal niet voor schade zorgen. En die plantjes en zaailingen moeten op een gegeven moment echt naar buiten." Voordeel van de vele regen de afgelopen tijd in onze provincie: door de natte grond zullen de planten snel bijtrekken.

Natte weer wel een probleem bij te vroeg maaien
Voorzitter Jan Hoekema van Stichting NatuurAlert sluit zich daarbij aan, maar onderstreept wel dat het herstel van de natuur afhankelijk is van hoe mensen er de komende tijd mee omgaan. "De natuur bloeit en groeit langzamer. Het is dan oppassen met snoeien en maaien, dat je niet al het nieuwe groen weghaalt." Vooral bij het maaien moet daar goed op gelet worden, onderstreept hij. "Normaal gesproken wordt er eigenlijk al te vroeg gemaaid in mei. Als het standaard schema aangehouden wordt, is dat heel schadelijk voor de bijen en andere insecten. En daardoor hebben vogels dan ook weer te weinig voedsel. Dan is een koude en natte april wel echt slecht nieuws."

No Mow May
In Engeland startte daarom een aantal jaar geleden al de actie 'No Mow May', om mensen op te roepen in mei de grasmaaier te laten staan. Een maand lang niet maaien zorgt namelijk onder meer voor grotere aantallen en meer verschillende bijen. Onderzoek in Engeland heeft bewezen dat kleine veranderingen in het maaigedrag kunnen zorgen voor genoeg nectar voor tien keer zoveel bijen en andere bestuivers. Vooral de grasgebieden waar een keer in de vier weken gemaaid werd, leverden veel nectar op.

Niet zaaien in te natte grond
Iedereen is het er over eens dat er nu wel veilig gezaaid kan worden. Daarbij is het wel belangrijk dat de grond niet meer te nat is. Dat kan gecontroleerd worden door een beetje aarde op te rapen. Als daarin geknepen wordt en er druppelt vocht uit, is het nog te nat voor zaadjes. Het omspitten of omwoelen van de grond kan dan helpen om de aarde sneller droger te krijgen. Om te voorkomen dat de grond door nieuwe regenbuien weer nat wordt, kan er een zeildoek over de grond gelegd worden.

Voorkom natte voeten
Dat het veel en hard regent is in ons land niet ongewoon, alhoewel het de laatste jaren wel steeds minder voorkomt. Het is dan ook aan te raden om daar bij het inrichten van een tuin altijd rekening mee te houden. Wateroverlast in de tuin zorgt ervoor dat planten slechter groeien, maar kan ook de stoep laten verzakken. Om de tuin zo goed mogelijk in te stellen op een plensbui, is het belangrijk dat de bodem goed lucht- en waterdoorlatend is. Zorg dus dat de grond flink diep omgespit is. Dan kan het regenwater goed de grond intrekken.

Wat ook helpt: tegel eruit, groen erin. Steeds meer tuinen worden grotendeels of zelfs volledig betegeld. Daardoor kan regenwater moeilijker de grond in en dat zorgt bij grote regenbuien voor problemen. Zorg daarom dat er altijd wat groene stroken in de tuin zijn, waar het regenwater weg kan lopen. Hoe breder, hoe makkelijker het water de grond in kan. Als je toch liever geen beplanting in de grond wil, gebruik dan vooral grind in plaats van tegels. Daartussen kan het water ook makkelijker weglopen dan door de voegen van bestrating.

Bron: Omroep Flevoland