In vogelvlucht: Knotwilgen Knotten
Vrijdag 1 april 2016BIDDINGHUIZEN - In de rubriek "In Vogelvlucht" neemt Dick van de Graaf van het Team Groenvoorziening u regelmatig mee naar bijzondere plaatsen of verschijnselen in de natuur rond Biddinghuizen. Deze keer: Knotwilgen Knotten.
Als we over het wandelpad van Biddinghuizen lopen komen we op diverse plekken knotwilgen tegen. Nabij het eiland, Zonneweide / Bremerbergweg en bij de 4 poelen langs De Baan.
De mannen van de bomenploeg hebben de knotwilgen voor een gedeelte geknot. Dit doen wij om niet alles één het en zelfde beeld te geven maar ook voor de dieren die hier voorkomen. Zouden we alles in één keer knotten dan raken we het leefgebied van diverse dieren kwijt. Door gefaseerd te knotten kunnen dieren "oversteken" naar een knotwilg die niet geknot is. Elke wilg komt zo eens in de 3 a 4 jaar aan de beurt om geknot te worden.
Elke keer als ik over de brug Biddinghuizen binnenrijd is het een geweldig gezicht. De poelen met een rand knotwilgen erlangs. Een enkele keer zie ik dan ook een helderblauwe schicht van de ijsvogel, vliegend over de waterlijn of zittend op een wilgentak die over het water heen hangt.
Dit was aanvankelijk dan ook de opzet: dit gebied aantrekkelijk maken voor fauna en flora. Als dan de ijsvogel dit gebiedje uitkiest, is dat toch wel de kers op de taart!
Door de ruimte en rust proberen we er een biotoop te creëren waar mens en dier zich thuis voelen.
Als wandelaar genietend van de omgeving en het water. En voor de dieren een plek waar zij zich thuis voelen om eten te zoeken, een overnachtingsplek hebben en ook een ruimte hebben om een nest te maken en jongen groot te brengen; denk hier bijvoorbeeld aan de meerkoet.
Knotwilgen
De knotwilg is een cultuurhistorisch en natuurlijk fenomeen. Knotwilgen ontstaan sinds mensenheugenis door een eenvoudige menselijke ingreep en zijn uit veel landschappen niet meer weg te denken. Knotbomen zijn bomen die periodiek op dezelfde hoogte worden afgezaagd. Door het regelmatig knotten krijgen de bomen een forse kroon (stoof). In de geschiedenis van ons land speelt de knotwilg al eeuwen een rol van betekenis. Vóór het begin van de jaartelling werden al wilgentenen gebruikt voor het bouwen van huizen en het vlechten van gebruiksvoorwerpen (manden, stelen voor gereedschappen, e.d.) Miljoenen bossen dunne wilgentakken (rijshout) werden verwerkt in de zinkstukken die nodig waren voor de bodem- en oeverbescherming.
Door het in onbruik raken van deze oude technieken, nam de vraag naar wilgenhout sterk af. De niet langer nuttige knotwilgen werden veelal gerooid.
Belang
Door het periodiek afzetten van twijgen ontstaat boven in de boom een verdikking (stoof). Waar in de verdikking water blijft staan, gaat de boom inrotten. Hierdoor ontstaan holten die men bij opgaande bomen niet zo gemakkelijk zal aantreffen. Opgaande bomen in het cultuurland dienen enkel de houtproductie en worden na enige tijd geveld. Door hun vorm en korte omlooptijd vertonen zij minder "gebreken".
Met name op oudere knotbomen kan een uitbundige plantengroei tot ontwikkeling komen. Het vermolmde hout is een ideale groeiplaats voor mossen en hogere planten als eikvaren, bitterzoet en vlier.
Knotwilgen bieden, met name door hun holen, broed- gelegenheid aan vogels. Kauw, holenduif en wilde eend zijn bekende bewoners van knotwilgen, maar de allerbekendste is toch wel de steenuil. Meer dan de helft van de in ons land voorkomende steenuilen broedt in knotwilgen.
Knotwilgen hebben tevens een grote landschappelijke waarde. Zij zijn belangrijk voor de aankleding van de beekdalen, het zeekleigebied en het rivierengebied.
Beheer
Door het beheer op deze manier zo toe te passen proberen we een biotoop te creëren waar zowel mens als dier zich thuis voelen. De knotwilgen vormen een complete levensgemeenschap van planten en dieren in en rondom de boom. Op de knotboom komen diverse mossen en korstmossen voor; rondom en in het water leeft een diversiteit van insecten en bevindt zich een boeiend onderwaterleven. Op deze manier ontstaat er een stukje natuurbeleving waar mens en dier van kunnen genieten!
Dick van de Graaf
De mannen van de bomenploeg hebben de knotwilgen voor een gedeelte geknot. Dit doen wij om niet alles één het en zelfde beeld te geven maar ook voor de dieren die hier voorkomen. Zouden we alles in één keer knotten dan raken we het leefgebied van diverse dieren kwijt. Door gefaseerd te knotten kunnen dieren "oversteken" naar een knotwilg die niet geknot is. Elke wilg komt zo eens in de 3 a 4 jaar aan de beurt om geknot te worden.
Elke keer als ik over de brug Biddinghuizen binnenrijd is het een geweldig gezicht. De poelen met een rand knotwilgen erlangs. Een enkele keer zie ik dan ook een helderblauwe schicht van de ijsvogel, vliegend over de waterlijn of zittend op een wilgentak die over het water heen hangt.
Dit was aanvankelijk dan ook de opzet: dit gebied aantrekkelijk maken voor fauna en flora. Als dan de ijsvogel dit gebiedje uitkiest, is dat toch wel de kers op de taart!
Door de ruimte en rust proberen we er een biotoop te creëren waar mens en dier zich thuis voelen.
Als wandelaar genietend van de omgeving en het water. En voor de dieren een plek waar zij zich thuis voelen om eten te zoeken, een overnachtingsplek hebben en ook een ruimte hebben om een nest te maken en jongen groot te brengen; denk hier bijvoorbeeld aan de meerkoet.
Knotwilgen
De knotwilg is een cultuurhistorisch en natuurlijk fenomeen. Knotwilgen ontstaan sinds mensenheugenis door een eenvoudige menselijke ingreep en zijn uit veel landschappen niet meer weg te denken. Knotbomen zijn bomen die periodiek op dezelfde hoogte worden afgezaagd. Door het regelmatig knotten krijgen de bomen een forse kroon (stoof). In de geschiedenis van ons land speelt de knotwilg al eeuwen een rol van betekenis. Vóór het begin van de jaartelling werden al wilgentenen gebruikt voor het bouwen van huizen en het vlechten van gebruiksvoorwerpen (manden, stelen voor gereedschappen, e.d.) Miljoenen bossen dunne wilgentakken (rijshout) werden verwerkt in de zinkstukken die nodig waren voor de bodem- en oeverbescherming.
Door het in onbruik raken van deze oude technieken, nam de vraag naar wilgenhout sterk af. De niet langer nuttige knotwilgen werden veelal gerooid.
Belang
Door het periodiek afzetten van twijgen ontstaat boven in de boom een verdikking (stoof). Waar in de verdikking water blijft staan, gaat de boom inrotten. Hierdoor ontstaan holten die men bij opgaande bomen niet zo gemakkelijk zal aantreffen. Opgaande bomen in het cultuurland dienen enkel de houtproductie en worden na enige tijd geveld. Door hun vorm en korte omlooptijd vertonen zij minder "gebreken".
Met name op oudere knotbomen kan een uitbundige plantengroei tot ontwikkeling komen. Het vermolmde hout is een ideale groeiplaats voor mossen en hogere planten als eikvaren, bitterzoet en vlier.
Knotwilgen bieden, met name door hun holen, broed- gelegenheid aan vogels. Kauw, holenduif en wilde eend zijn bekende bewoners van knotwilgen, maar de allerbekendste is toch wel de steenuil. Meer dan de helft van de in ons land voorkomende steenuilen broedt in knotwilgen.
Knotwilgen hebben tevens een grote landschappelijke waarde. Zij zijn belangrijk voor de aankleding van de beekdalen, het zeekleigebied en het rivierengebied.
Beheer
Door het beheer op deze manier zo toe te passen proberen we een biotoop te creëren waar zowel mens als dier zich thuis voelen. De knotwilgen vormen een complete levensgemeenschap van planten en dieren in en rondom de boom. Op de knotboom komen diverse mossen en korstmossen voor; rondom en in het water leeft een diversiteit van insecten en bevindt zich een boeiend onderwaterleven. Op deze manier ontstaat er een stukje natuurbeleving waar mens en dier van kunnen genieten!
Dick van de Graaf
Klik hier voor alle foto's
Fotoboeken:
