Veel werk aan de winkel voor luchtverkeersleiding

BIDDINGHUIZEN - De komende twee jaar is bij de luchtverkeersleiding nog heel veel werk te doen voordat echt zeker is dat Lelystad Airport op 1 april 2019 open kan gaan. Een analyse van het Britse adviesbureau Helios Consulting in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu brengt de knelpunten in beeld.

Hersenkraker 1: de vliegroutes
Kabinetsadviseur Hans Alders noemde de vliegroutes van en naar Lelystad Airport enkele jaren terug al een 'hersenkraker'. De routes boven Flevoland zijn relatief eenvoudig in te tekenen, al zijn ze na opmerkingen van de provincie en gemeenten nog wel iets aangepast bij Zeewolde, Biddinghuizen en Dronten. Inmiddels staan deze lagere routes vast, meldt staatssecretaris Dijksma.

De 'hersenkraker' is hoe de routes vanaf twee kilometer hoogte aansluiten op de hogere routes. Dat zijn straten in de lucht, waarin vliegtuigen naar alle windrichtingen vliegen. Er liggen nu nog verschillende varianten op tafel, maar in mei wordt hieruit per windrichting één variant gekozen. Die moet rekening houden met doorgaand vliegverkeer, toestellen van en naar Schiphol en militair verkeer op de Veluwe en naar oefengebieden in Noord-Nederland.

Pas als de routes vastliggen, kan er met luchtvaartmaatschappijen worden gesproken over welke bestemmingen vanaf Lelystad bereikbaar zijn.

Hersenkraker 2: de software
Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL), gevestigd op Schiphol-Oost, gebruikt ingewikkelde computersystemen. Lelystad Airport bestaat in die systemen op dit moment nog niet, want de luchthaven is geen vliegveld voor groot verkeer. Er moet dus nieuwe software worden ontwikkeld die Lelystad Airport wel kent.

Een team van 45 mensen is hiermee bezig. Dit eerste softwarepakket moet eind dit jaar klaar zijn en dan worden uitgetest door zowel LVNL als de militaire verkeersleiders, die bij Lelystad een rol krijgen (zie Hersenkraker 3). Updates moeten halverwege 2018 beschikbaar zijn. In november 2018 moet de software klaar zijn die de naderingsverkeersleiders en de verkeerstoren in Lelystad moeten gebruiken om vliegtuigen binnen te loodsen. Begin 2019 staat hiervoor een update gepland, enkele maanden voordat de luchthaven open moet gaan.

Volgens adviesbureau Helios is er in de planning geen marge: elke vertraging kan er toe leiden dat Lelystad Airport op 1 april 2019 toch niet open kan gaan.

Hersenkraker 3: de mensen
Luchtverkeersleiders werken met computers, maar het zijn mensen die beslissen hoe vliegtuigen veilig door de lucht gaan. Voor verkeer van en naar Lelystad zijn verschillende soorten verkeersleiders nodig.

De algemene verkeersleiding van LVNL op Schiphol Oost vangt vliegtuigen op die Nederland in- en uitgaan.

De naderingsverkeersleiding loodst een toestel richting Flevoland. Voor Lelystad Airport doen dit straks militaire verkeersleiders van het Commando der Luchtstrijdkrachten (CLSK). Zij trekken eind 2017 in bij LVNL en overzien daar zowel het burgerverkeer als het militaire verkeer.

Op de toren in Lelystad zit de plaatselijke verkeersleiding. Die ziet toe op starts en landingen en verkeer op de grond. Zij moeten de grote vliegtuigen scheiden van de kleine vliegtuigen, die op zicht vliegen.

Team
Verschillende verkeersleiders moeten dus over verschillende bekwaamheden beschikken. Helios is er niet zeker van of het lukt voldoende verkeersleiders voor de toren in Lelystad te vinden, omdat sommigen misschien liever op Schiphol werken. Het bureau adviseert dat er zo snel mogelijk een team voor Lelystad beschikbaar moet zijn.

LVNL is zich bewust van de risico's die Helios heeft benoemd. Er wordt een speciale risicomanager aangesteld, die er op moet toezien dat alle kritieke momenten met succes worden afgerond. Het Britse bureau blijft LVNL hierbij adviseren.

Bron: Omroep Flevoland