Flevoland: Plasterk rekent zich rijk

BIDDINGHUIZEN - Het voorstel van minister Plasterk om de provincies Flevoland, Utrecht en Noord-Holland samen te voegen overtuigt niet. Dit meldt de provincie in een persbericht.

"Het lijkt erop dat de minister toerekent naar de door hem gewenste uitkomst. De fusie levert geen meerwaarde op voor de inwoners van Flevoland. De minister rekent zich rijk met een veel te grote besparing. Ook is het merkwaardig dat de minister het voorstel al in procedure brengt voor hij twee betrokken moties van de Tweede Kamer uitvoert: onderzoek doen naar landsdeelvorming in heel Nederland en naar een sterk takenpakket voor de nieuwe superprovincie."

Het voorstel van de minister zoals dat er nu ligt, overtuigt de provincie Flevoland niet. Vanuit Flevoland is de minister in februari gevraagd aan te geven op welke manier Flevolanders baat hebben bij de samenvoeging. De minister slaagt daar niet in. Integendeel: het herindelingsvoorstel bewijst dat een fusie per saldo geen voordelen oplevert voor de inwoners van Flevoland. De voordelen die de minister schetst, zijn niet realistisch en gebaseerd op twijfelachtige aannames.

Niet realistisch
De minister overschat de mogelijke financiële voordelen van de samenvoeging en tegelijkertijd worden de kosten ervan onderschat. Zo rekent de minister zich rijk met een besparing van 40 miljoen euro programmakosten. Deze keuze wordt pas gemaakt door het nieuwe bestuur van de superprovincie. De minister gaat er dus niet over. Verder gaat hij uit van een bedrag voor frictiekosten van maximaal 115 miljoen euro, terwijl een meer realistische raming uitkomt op ca. 200 miljoen euro. Uit diverse onderzoeken blijkt dat schaalvergroting lang niet altijd tot financiële voordelen leidt, maar veel vaker juist tot meer kosten, meer financiële incidenten, wanbeheer en toename van bureaucratie.

Omgekeerde volgorde
Het is vreemd dat de minister op dit moment een voorstel doet om de drie provincies samen te voegen. Dat is voortijdig. Zinvolle uitspraken over de toegevoegde waarde van een nieuwe superprovincie zijn immers pas mogelijk, als duidelijk is welke taken het nieuwe landsdeel krijgt en wat de middelen daarvoor zijn. Dat is ook de strekking van moties die de Tweede Kamer eind mei hebben aangenomen. Op grond van deze moties gaat het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) de komende tijd met de overige provincies in gesprek over de mogelijke vorming van landsdelen in de rest van Nederland. En gaat BZK onderzoek doen naar het gewenste taken en bevoegdheden voor de nieuwe superprovincie. Het zou logisch zijn als de minister de resultaten van deze exercities eerst afwacht.

Gebrekkige onderbouwing
Verder is de onderbouwing van de minister op onderdelen ronduit tegenstrijdig. Met de nieuwe provincie zou een ideale schaal ontstaan om diverse regionale opgaven aan te pakken. Uit zijn eigen onderzoek blijkt voor het merendeel van de provinciale opgaven echter dat de huidige provincies al de ideale schaal hebben (natuur, ruimtelijke ordening, openbaar vervoer, waterbeheer).

De minister rechtvaardigt de fusieprovincie vooral met een economische argumentatie. Het Flevolandse bedrijfsleven is echter voor een groot deel tegenstander van een provinciale fusie. Dit is te verklaren door het grote aandeel MKB-bedrijven en ZZP’ers in Flevoland, organisaties die juist gebaat zijn bij de huidige korte lijnen en een nabije, toegankelijke provincie.

Geen draagvlak
Uit twee peilingen dit voorjaar blijkt dat er onder de inwoners geen draagvlak is voor de opheffing van Flevoland. De nieuwste peiling opiniepeiling door TNO/NIPO (gepubliceerd op 5 juni 2013) geeft aan dat slechts 8% van de Flevolandse inwoners voorstander is van een fusie

Businesscase superprovincie
Het rapport waar de minister de fusie zich inhoudelijk op baseert, is veel te mager. Dit rapport (maatschappelijke businesscase Noordvleugel) is opgesteld door twee externe bureaus in opdracht van het ministerie van BZK. Het beschrijft de mogelijke maatschappelijke en financiële effecten van de fusie. Het eindrapport staat vol met uiterst positieve hypotheses, die alleen in de meest gunstige scenario’s bewaarheid kunnen worden. De argumentatie voor de fusie van de drie provincies is ronduit gebrekkig, wat ook niet anders kan omdat een visie op de inrichting van het middenbestuur ontbreekt. Daardoor zijn veel witte vlekken simpelweg niet in te vullen.

Vervolg
In oktober 2013 zullen Provinciale Staten van Flevoland een schriftelijke zienswijze vaststellen en toesturen aan minister Plasterk waarin de opvatting van de provincie staat verwoord.

Bron: Provincie Flevoland